Đề thi môn Kỹ năng lãnh đạo quản lý

Câu 1

Vì sao khắc phục phong cách lãnh đạo quan liêu là một trong những hướng cơ bản để rèn luyện phong cách lãnh đạo cho cán bộ lãnh đạo quản lý ở cơ sở hiện nay. Liên hệ việc khắc phục phong cách lãnh đạo quan liêu ở địa phương đồng chí

          Phong cách lãnh đạo của cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp cơ sở là mẫu hành vi mà người lãnh đạo, quản lý lựa chọn nhằm tác động và làm ảnh hưởng có hiệu quả đến cấp dưới và quần chúng nhân dân tại cơ sở.

V.I.Lênin đã chỉ rõ: Kẻ thù bên trong tệ hại nhất của chúng ta chính là căn bệnh quan liêu. Trong khi đó, phong cách lãnh đạo không tự nhiên mà có, mà đòi hỏi mỗi người lãnh đạo, quản lý cấp cơ sở phải tự rèn luyện, bồi dưỡng mới có được; vì vậy trong quá trình đó, người cán bộ lãnh đạo phải biết nhìn nhận rõ căn bệnh quan liêu để có hướng phấn đấu rèn luyện, đấu tranh loại bỏ thói quan liêu, xây dựng phong cách lãnh đạo dân chủ, khoa học, hiệu quả thiết thực.

Vậy, Phong cách lãnh đạo quan liêu là gì?. Phong cách lãnh đạo quan liêu là phong cách tách rời quyền hành khỏi quỳên lợi và nguyện vọng tập thể, xem thường thực chất sự việc, trốn tránh trách nhiệm, làm việc không theo nguyên tắc và những quy định của pháp luật đùn đẩy trách nhiệm, hậu quả xấu cho cấp trên hoặc cấp dưới, duy trì đẳng cấp, đặc quyền đặc lợi.

          Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, những biểu hiện của phong cách lãnh đạo quan liêu là: " Đối với người:...Không biết giải thích, tuyên truyền. Không biết làm dân chúng tự giác, tự động; Đối với việc: Chỉ biết khai hội, viết nghị quyết, ra chỉ thị. Chứ không biết điều tra, nghiên cứu, đôn đốc, giúp đỡ, khuyến khích, kiểm tra; Đối với mình: Việc gì cũng kềnh càng, chậm rãi, làm cho qua chuyện. Nói một đường, làm một nẻo. Chỉ biết lo cho mình, không biết quan tâm đến nhân dân, đồng chí;

Một vẻ quan liêu nữa là chỉ biết ăn sang, diện cho kẻng; chẳng những không lo phụng sự nhân dân, mà còn muốn nhân dân phụng sự mình. Tham ô, hủ hóa. Trước mặt dân chúng thì lên mặt "Quan cách mạng".

          Lý luận và thực tiễn cũng chỉ rõ phong cách quan liêu còn có những biểu hiện: Khuynh hướng cứng nhắc, cơ cấu tổ chức nhiều tầng; Kéo dài, ngâm việc trong thực hiện nhiệm vụ, làm việc thiết kế hoạch, thiếu tiến độ, thụ động chờ đợi chỉ thị cấp trên; Nhỏ nhặt trong quan hệ với người dưới quyền và can thiệp vô căn cứ vào công việc của họ; Đầu óc thủ cựu, giấy tờ phiền phức, nhũng nhiễu dân chúng. Thái độ thờ ơ với yêu cầu thực tế trong quản lý nhà nước và của cán bộ đảng viên.

Đối lập với phong cách lãnh đạo quan liêu là tác phong cách lãnh đạo dân chủ, khoa học, hiệu quả và thiết thực.

Tác phong làm việc dân chủ tức là luôn “lấy dân làm gốc”, mọi việc phải cho dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Tác phong làm việc dân chủ là đặc trưng cơ bản của phong cách LĐ ở cấp xã, nó sẽ khơi dậy được mọi sự tham gia nhiệt tình và những đóng góp sáng tạo của quần chúng trong việc tạo ra các quyết định, chỉ thị, trong việc tổ chức thực hiện những đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước ở cơ sở có hiệu quả.

Tác phong làm việc khoa học thể hiện đặc điểm nghiệp vụ tổ chức của phong cách LĐ cấp cơ sở. Người cán bộ LĐ,QL hiện nay phải có cả “Đức và Tài”, phải có tầm nhìn đúng; trong công tác phải thông thạo và có tính chuyên nghiệp, có phương pháp khoa học, sáng tạo trong vận dụng lý luận vào thực tiễn, nhạy cảm với cái mới.

Tác phong làm việc hiệu quả, thiết thực coi thực tiễn là tiêu chuẩn của chân lý. Tính hiệu quả, thiết thực là tiêu chí đánh giá tài - đức của cán bộ LĐ, đánh giá sự phù hợp hay không của phong cách LĐ. Cơ sở là nơi thực hiện hoá, đưa đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước vào cuộc sống, vì vậy đòi hỏi tác phong làm việc của người LĐ, QL cấp cơ sở phải đảm bảo tính hiệu quả và thiết thực khi đưa ra các quyết định quản lý và tổ chức thực hiện.

          Tác phong đi sâu đi sát quần chúng: Cấp cơ sở là cấp gần dân, sát dân nên LĐ muốn thành công đòi hỏi người LĐ,QL cấp cơ sở phải có phong cách đi sâu, đi sát quần chúng,đặt mình vào vị trí quần chúng . Từ đó nắm bắt nhu cầu, nguyện vọng, tâm trạng, tình cảm…của nhân dân, tránh bệnh quan liêu.

Tác phong tôn trọng và lắng nghe ý kiến quần chúng: Dân là gốc nước, dân là chủ, mọi nguồn sức mạnh, trí tuệ, sáng tạo đều từ nhân dân mà ra. Chính vì thế tác phong tôn trọng và lắng nghe quần chúng không chỉ là đặc trưng cơ bản của phong cách LĐ cấp cơ sở, mà còn là nguyên tắc làm việc, nguyên tắc ứng xử của người LĐ. Thông qua việc lắng nghe từ nhân dân người cán bộ mới thấu hiểu, nắm rõ tâm tư, nhu cầu, nguyện vọng, tư tưởng, tình cảm…của người dân, từ đó đưa ra giải pháp cho phù hợp với người dân.

Những phân tích cơ bản trên đã chỉ cho chúng ta thấy rằng: việc khắc phục phong cách lãnh đạo quan liêu là một trong những hướng cơ bản để rèn luyện phong cách lãnh đạo cho cán bộ lãnh đạo quản lý ở cơ sở hiện nay.

Liên hệ địa phương

Địa phương tôi đang công tác là một xã miền núi Ea Bá, phần chính dân số là người dân tộc thiểu số sinh sống. Địa hình phức tạp, trình độ dân trí thấp, đời sống nhân dân có xuất phát điểm thấp, còn gặp nhiều khó khăn; Trình độ đôi ngũ cán bộ, nhất là cán bộ người dân tộc thiểu số còn thấp về mọi mặt. Tuy nhiên, với sự nỗ lực chung của toàn đảng, toàn dân xã nhà, sau gần 30 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, địa phương tôi đã đạt được những thành tựu to lớn và rất quan trọng; cuộc sống của người dân đổi thay từng ngày, không còn hộ đói, hộ nghèo giảm, hộ giàu tăng nhanh; người dân được chăm sóc y tế, được học hành đày đủ; có điện, đường khang trang; niềm tin của nhân dân với Đảng ngày càng gắn bó… Một trong những nguyên nhân dẫn đến kết quả trên là, Đảng bộ và chính quyền và nhân dân xã nhà đã luôn quán triệt sâu sắc, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn, xây dựng đội ngũ cán bộ với phong cách lãnh đạo dân chủ, năng động, sáng tạo, có tinh thần đấu tranh ngăn chặn và đẩy lùi thói quan liêu, tham nhũng, lãng phí; cùng với đó là việc đổi mới tổ chức và hoạt động của hệ thống chính trị; nêu cao vai trò giám sát của nhân dân với các cơ quan Nhà nước; đẩy mạnh tự phê bình và phê bình; phát huy dân chủ, tăng cường pháp chế XHCN. Mặt khác tiếp tục đẩy mạnh Cuộc VĐ học tập và làm theo Tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, đặc biệt là học tập phong cách lãnh đạo dân chủ, gần dân, sát dân và vì nhân dân của Bác Hồ.

Tuy nhiên, cũng như các địa phương khác, phong cách lãnh đạo quan liêu ở một vài cán bộ địa phương có lúc, có nơi còn diễn ra và biểu hiện trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Bệnh hội họp, giấy tờ văn bản, thủ tục hành chính còn rườm rà; thái độ, phong cách làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức còn có biểu hiện hách dịch, cửa quyền, mệnh lệnh, sách nhiễu nhân dân,... Có người ngại khó khăn, gian khổ, thích ngồi bàn giấy hơn là đi sâu sát cơ sở; thích thổi phồng thành tích, vi phạm quyền làm chủ của nhân dân; Nhiều chủ trương chính sách địa phương đưa ra không được sự ủng hộ của nhân dân chỉ vì nhân dân chưa hiểu, chưa biết...

Phong cách lãnh đạo quan liêu đã làm cho tổ chức đảng và chính quyền cơ sở không nắm được tình hình thực tế, tâm tư, nguyện vọng, đời sống của nhân dân, không phát huy được trí tuệ, năng lực của nhân dân, dẫn đến những chủ trương, chính sách không phù hợp, làm tổn thương nghiêm trọng đến mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân,... Ví dụ như việc xây dựng khu tái định cư buôn Bầu di dân phục vụ công trình thủy điện Sông Ba Hạ. Do không tiếp xúc, nắm bắt tâm tư nguyện vọng của người dân; Cán bộ địa phương đã tự quyết xây khu tái định cư hàng tỷ đồng, kết quả dân không đến ở, nay công trình đang bỏ hoang, lãng phí lớn.   

Tình trạng trên có nhiều nguyên nhân, song nguyên nhân chủ yếu, trực tiếp là do nhận thức của một số cấp uỷ, chính quyền cơ sở về đấu tranh chống thói quan liêu chưa đầy đủ; cơ chế kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng và nhân dân chưa đủ mạnh; Cơ chế phát huy vai trò làm chủ của nhân dân thực hiện nghiêm; công tác giáo dục, đào tạo, bố trí, sử dụng đội ngũ cán bộ, công chức; công tác kiểm tra, giám sát của nhân dân đối với hoạt động của bộ máy nhà nước, các tổ chức chính trị-xã hội các cấp uỷ, chính quyền vẫn còn nhiều bất cập, chưa thật sự đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc....

Để vận dụng đúng đắn, sáng tạo quan điểm đường lối của Đảng vào đấu tranh phòng, chống tệ quan liêu hiện nay, xây dựng đội ngũ cán bộ có phong cách lãnh đạo hiện đại đáp ứng công cuộc đổi mới đất nước; Theo tôi, cơ sở cần thực hiện tốt các giải pháp sau:

1. Chú trọng tuyên truyền, giáo dục để nâng cao ý thức và tâm lý xã hội chống bệnh quan liêu không chỉ trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lí mà trong toàn xã hội.

2. Xây dựng cơ sở pháp lý chống quan liêu như: Hoàn thiện thể chế lãnh đạo quản lý trong đó quy  định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng vị trí chức danh; quy định sự tương ứng giữa chức vụ, thẩm quyền và trách nhiệm; có kế hoạch, chương trình hoạt động cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trực tiếp xuống cơ sở tìm hiểu, nắm vững tình hình thực tế cơ sở…

3. Chú trọng sử dụng thông tin đại chúng, dư luận xã hội để khắc phục các biểu hiện quan liêu; phát huy dân chủ thực sự trong cơ quan, đơn vị và trên địa bàn cơ sở để tăng cường vai trò kiểm tra, giám sát của nhân dân; xây dựng văn hóa lãnh đạo, tăng cường thực hiện pháp chế và trật tự pháp luật cho mỗi cán bộ, công chức.

4. Xây dựng văn hóa lãnh đạo, tăng cường thực hiện pháp chế và trật tự pháp luật cho mỗi cán bộ, công chức.

5. Trong điều kiện ở nước ta hiện nay, những giải pháp cơ bản trên phải được tiến hành đồng bộ, gắn liền với cải cách hành chính, nhất là cải cách cơ cấu tổ chức bộ máy và quá trình chuyên nghiệp hóa đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và cấp cơ sở nói riêng.

Rèn luyện, đổi mới phong cách lãnh đạo cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp cơ sở ngoài giải pháp khắc phục phong cách quan liêu cần chú trọng thực hiện đồng bộ các giải pháp khác như: Tăng cường rèn luyện nâng cao lập trường tư tưởng – chính trị; rèn luyện phẩm chất tâm lý, đạo đức người lãn đạo; chú trọng bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao năng lực tổ chức cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý và rèn luyện, đổi mới phong cách lãnh đạo thông qua thực tiễn sự nghiệp đổi mới và hội nhập kinh tế quốc tế.

Tóm lại, khắc phục phong cách lãnh đạo quan liêu là một trong những hướng cơ bản để ren luyện phong cách lãnh đao cho cán bộ quản lý ở cơ sở hiện nay. Để việc khắc phục có hiệu quả đòi hỏi từng cán bộ, đảng viên, từng đơn vị, tổ chức cơ sở đảng thực hiện quyết liệt và đồng bộ các giải pháp nêu trên.

Về cá nhân, tôi nhận thức rằng phong cách lãnh đạo quan liêu nói riêng, tệ quan liêu nói chung là căn bệnh độc hại ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của địa phương, của đất nước và cần cương quyết đấu tranh loại bỏ. Để thực hiện có hiệu quả điều đó, tôi nghĩ rằng trước hết bản thân phải tích cực hơn nữa trong việc trau dồi, học tập lý luận chủ nghĩa Mác Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; rèn luyện tác phong dân chủ, vì dân, sát dân, làm việc năng động, sáng tạo và hiệu quả; đồng thời tích cực cùng Đảng chính quyền và nhân dân không ngừng phê bình, đấu tranh, phê phán loại bỏ tệ quan liêu; góp phần xây dựng Đảng, Chính quyền trong sạch vững mạnh, xây dựng đội ngũ cán bộ có tác phong lãnh đạo hiện đại đưa đất nước phát triển lên tầm cao mới.