Đề kiểm tra môn Kỹ năng lãnh đạo quản lý (2014)

Câu 2: Phân tích nguyê tắc đánh giá cán bộ. Liên hệ địa phương.

Từ khi thành lập đến nay, Đảng ta luôn coi nhận xét, đánh giá cán bộ là việc hệ trọng. Đánh giá đúng cán bộ là cơ sở để lựa chọn, bố trí sử dụng, đề bạt, bổ nhiệm và thực hiện chính sách cán bộ, từ đó sẽ phát huy được tiềm năng của từng cán bộ và của cả đội ngũ cán bộ. Đánh giá không đúng cán bộ sẽ dẫn tới bố trí, sử dụng đề bạt, bổ nhiệm sai, gây ảnh hưởng không tốt cho địa phương, cơ quan, đơn vị.

Tuy nhiên, đánh giá cán bộ là công việc hết sức phức tạp. Đặc biệt là trong điều kiện hiện nay, khi đất nước bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, và hội nhập quốc tế… Trong khi đó, các thế lực thù địch vẫn không từ bỏ âm mưu chống phá Đảng, Nhà nước ta. Vì vậy, để đánh giá đúng cán bộ, công tác đánh giá cán bộ cần đảm bảo các nguyên tắc sau đây:

1.Các cấp ủy đảng mà thường xuyên và trực tiếp là Ban Thường vụ huyện ủy, Ban Thường vụ đảng ủy cấp cơ sở thống nhất quản lý công tác đánh giá trong phạm vi trách nhiệm được phân công

Nguyên tắc này chỉ rõ: trách nhiệm đánh giá cán bộ thuộc về cấp ủy, tổ chức đảng và lãnh đạo cơ quan đơn vị nơi cán bộ sinh hoạt; cơ quan quản lý cấp trên trực tiếp của cán bộ và bản thân cán bộ tự đánh giá.

Dù ở cấp nào, ngành nào và đơn vị nào thì công tác quản lý đánh giá cán bộ cũng thuộc về các cấp ủy và tổ chức đảng đã được Bộ Chính Trị và cấp trên phân cấp quản lý. Đối với cán bộ cấp cơ sở, Ban Thường vụ đảng ủy cấp cở sở là chủ thể quản lý đánh giá cán bộ cấp cơ sở và chịu trách nhiệm về đánh giá cán bộ thuộc diện cấp mình quản lý.

Tập thể lãnh đạo cấp trên trực tiếp quản lý cán bộ phân tích, đánh giá ưu điểm, khuyết điểm của cán bộ trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao để kết luận: hoàn thành tốt nhiệm vụ, hoàn thành ở mức thấp, không hoàn thành, hoặc có nhiều thiếu sót, khuyết điểm.

2.Đánh giá cán bộ phải lấy tiêu chuẩn và hiệu quả công việc làm thước đo, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ và đúng quy trình

Tiêu chuẩn cán bộ là sự cụ thể hóa những yêu cầu khách quan  của đường lối, nhiệm vụ chính trị của Đảng thành những tiêu chí đòi hỏi đội ngũ cán bộ của Đảng và Nhà nước phải vươn lên đáp ứng. Tiêu chuẩn cán bộ vì vậy, là yếu tố khách quan, là thước đo tin cậy để đánh giá đúng phẩm chất, năng lực đội ngũ cán bộ của Đảng và Nhà nước.

Tuy nhiên, người cán bộ phấn đấu đạt tới các tiêu chuẩn quy định mới chỉ là đạt tới khả năng thực hiện có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, khả năng đó chưa được thực tiễn kiểm nghiệm. Vì vậy, đánh giá cán bộ cần phải kết hợp tiêu chuẩn và hiệu quả hoạt động thực tiễn làm thước đo phẩm chất năng lực cán bộ. Hiệu quả hoạt động thực tiễn được thể hiện ở hiệu quả kinh tế và hiệu quả chính trị - xã hội. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X khẳng định: “Đánh giá cán bộ phải công khai, minh bạch, khách quan, toàn diện và công tâm, lấy hiệu quả hoàn thành nhiệm vụ chính trị làm thước đo phẩm chất và năng lực cán bộ”.

Trong quá trình đánh giá cán bộ phải đảm bảo dân chủ rộng, tập trung cao, thể hiện trên những yêu cầu sau: bản thân người cán bộ phải tự phê bình, tự đánh giá ưu, khuyết điểm của mình. Đồng thời tổ chức cho cán bộ đảng viên, quần chúng trong cơ quan đơn vị tham gia đánh giá cán bộ bằng góp ý trực tiếp hoặc ghi phiếu nhận xét sau đó cấp ủy, tổ chức đảng cùng cấp và cấp ủy, tổ chức đảng cấp trên trực tiếp quản lý cán bộ nhận xét đánh giá cán bộ. Sau khi có đánh giá, kết luận của cấp ủy có thẩm quyền, cán bộ được thông báo ý kiến nhận xét của cơ quan có thẩm quyền về bản thân mình, được trưng bày ý kiến, có quyền bảo lưu và báo cáo lên cấp trên, nhưng phải chấp hành ý kiến kết luận của cơ quan có thẩm quyền.

3. Đánh giá cán bộ phải khách quan, toàn diện, lịch sử, cụ thể và phát triển

Nguyên tắc trên đòi hỏi việc đánh giá cán bộ không được phiến diện, hời hợt, chủ quan cảm tính; không được định kiến, nhìn sự phát triển của người cán bộ theo quan điểm “tĩnh” bất biến. Trái lại, phải đặt người cán bộ trong những quan hệ công tác và môi trường hoạt động đa diện, nhiều chiều của họ

Kết hợp theo dõi, đánh giá thường xuyên và đánh giá định kỳ về cán bộ để phản ánh liên tục và kịp thời sự phát triển của cán bộ. Chỉ có thể trên cơ sở kết hợp đánh giá định kỳ và đánh giá thường xuyên mới có thể phản ánh chân thực, khách quan sự phát triển của người cán bộ. Trong quá trình xem xét đánh giá cán bộ nhất thiết phải điều tra tìm hiểu rất kỹ các nguồn thông tin và các ý kiến khác nhau về người cán bộ cần đánh giá, từ đó phân tích, chọn lọc rút ra kết luận khách quan… Sự phát triển của người cán bộ dù có khác biệt thế nào thì sự phát triển của từng người đều phải tuân theo quy luật khách quan như: sự phát triển tiếp nối từ quá khứ đến hiện tại, từ hiện tại đến tương lai, do đó xem xét đánh giá cán bộ phải đặt họ trong cả một quá trình công tác học tập rèn luyện lâu dài.

Đánh giá thực trạng:

Địa phương tôi đang công tác là một xã miền núi, phần chính dân số là người dân tộc thiểu số sinh sống. Địa hình phức tạp, đời sống nhân dân có điểm xuất phát thấp đến nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn; Trình độ dân trí, trình độ đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ người dân tộc thiểu số còn thấp về mọi mặt. Tuy nhiên, với sự nỗ lực chung của toàn đảng, toàn dân xã nhà, sau gần 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới, địa phương tôi đã đạt được những thành tựu to lớn và rất quan trọng; cuộc sống của người dân đổi thay từng ngày, không còn hộ đói, hộ nghèo giảm, hộ giàu tăng nhanh; người dân được chăm sóc y tế, được học hành đầy đủ; có điện, đường khang trang; niềm tin của nhân dân với Đảng ngày càng gắn bó… Một trong những nguyên nhân dẫn đến kết quả trên là, Đảng bộ và chính quyền xã nhà đã luôn quán triệt sâu sắc, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn công tác, đặc biệt là việc đánh giá, sử dụng cán bộ ở xã.  Nhận thức, trong quan điểm về đánh giá cán bộ trong đảng, trong dân đã có chuyển biến tích cực. Công tác đánh giá cán bộ có sự phối hợp chặt chẽ với các cấp ủy, chính quyền; và đã thực hiện tốt hơn nguyên tắc tập thể, dân chủ, công khai tự phê bình và phê bình; lấy hiệu quả công việc làm thước đo; cá nhân được đánh giá đã nghiêm túc tự đánh giá, quần chúng bước đầu tham gia đánh giá cán bộ... Vì vậy phẩm chất, năng lực đội ngũ cán bộ không ngừng được nâng lên.

            Song có lúc, có nơi còn biểu hiện nhận xét, đánh giá cán bộ chưa thật sự khách quan, đầy đủ, chính xác. Quan điểm và phương pháp đánh giá cán bộ một số nơi chưa đổi mới; chưa căn cứ vào nhiệm vụ chính trị, năng lực thực tế, hiệu quả công tác; chưa đúng quy trình, có nơi chưa thành nền nếp, còn biểu hiện hình thức, chủ quan, tình cảm, nể nang, nhất là chưa thực sự phát huy tốt nguyên tắc tập trung dân chủ; thái độ phê bình và tự phê bình thiếu tích cực. Còn có tình trạng lợi dụng phê bình để hạ bệ, bôi nhọ, công kích nhau, thậm chí đơm đặt, dựng chuyện hòng hạ thấp danh dự người khác

            Có những nơi hằng năm đều tiến hành nhận xét, đánh giá cán bộ nhưng qua loa, chiếu lệ. Kết quả đánh giá cán bộ được giữ kín, không thông báo cho cán bộ được đánh giá, tạo ra sự hoài nghi, hoang mang, không yên tâm và mất lòng tin ở cán bộ .

            Từ chỗ đánh giá, nhận xét cán bộ chưa chính xác, nên có những nơi đại đa số cán bộ, đảng viên đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhưng nhiệm vụ chung của địa phương lại chưa có chuyển biến tích cực. Một số cán bộ được đề bạt, bổ nhiệm nhưng phát huy tác dụng không cao; người kém tài đức được đề bạt, người thực đức, thực tài thì bị bỏ sót, không được trọng dụng. 

Từ trực thạng nêu trên, ta rút ra một số nguyên nhân ưu khuyết như sau:

Nguyên nhân ưu điểm

            1. Có sự quan tâm của các cấp ủy đảng

2. Tính linh động, sáng tạo, cụ thể hóa văn bản của Đảng phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương.

3. Thực hiện đúng quy trình đánh giá cán bộ cũng như là vận dụng tốt những nguyên tắc, nội dung đánh giá cán bộ, công chức.

4. Tinh thần đoàn kết, sự phối kết hợp chặt chẽ của các tổ chức, đoàn thể trong Đảng ủy.

5. Sự đồng tình ủng hộ của quần chúng nhân dân.

Nguyên nhân khuyết điểm.

            1. Trình độ, quan điểm của cán bộ, công chức chưa ngang tầm với sự phát triển ở địa phương

            2. Tinh thần đấu tranh xây dựng Đảng, chính quyền của các đoàn thể, quần chúng chưa mạnh, thiếu kiên quyết, còn nể nang, bao biện nhau.

            3. Ý thức tự phê bình và phê bình của một số cán bộ, công chức chưa thể hiện được vai trò, ý thức trách nhiệm của người đảng viên.

4. Công tác kiểm tra giám sát còn chủ quan, lơ là.

            5. Chưa có chế độ tiền lương phù hợp đối với cán bộ, công chức vùng sâu, vùng xa. Thiếu cán bộ tại chỗ;

Từ những vấn đề nêu trên, theo tôi để làm tốt công tác đánh giá cán bộ, cơ sở cần làm tốt một số nội dung, giải pháp chủ yếu:

1. Trước hết các cấp ủy Đảng, chính quyền, hội đoàn thể và nhất là người đứng đầu phải có nhận thức đầy đủ, sâu sắc về việc đánh giá cán bộ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

2. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức trong toàn Đảng toàn dân về công tác đánh giá cán bộ

3 Xây dựng và hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn cán bộ cho mỗi chức danh cụ thể.

4. Đánh giá cán bộ phải đặt người cán bộ trong phạm vi rộng, với những điều kiện cụ thể và cả quá trình phát triển của cán bộ. Đánh giá cán bộ cần xem xét cả những mối quan hệ với nhân dân nơi cư trú, hành vi và lối sống tại gia đình.

5. Cơ chế bổ nhiệm một cán bộ lãnh đạo, quản lý phải thực hiện theo một quy trình đánh giá chặt chẽ, chính xác, dân chủ, công khai, minh bạch

6. Phải kết hợp hài hòa, đúng đắn giữa đánh giá cán bộ với công tác quản lý cán bộ. Tránh trường hợp cán bộ bị hư hỏng, thoái hóa, biến chất nhưng cơ quan quản lý cán bộ không biết rõ, vẫn đề bạt lên chức vụ cao hơn.

7. Xây dựng đội ngũ làm công tác cán bộ phải thực sự liêm chính, công bằng trong việc đánh giá cán bộ.

8. Đánh giá cán bộ cần kết hợp đồng bộ với việc kiểm tra, giám sát đảng viên chấp hành nguyên tắc tổ chức và phẩm chất cách mạng với việc đánh giá chất lượng đảng viên; là việc làm thường xuyên, nền nếp, có sự tham gia của Hội đoàn thể, quần chúng

9. Sau khi đánh giá đúng cán bộ phải có sơ, tổng kết theo quy định và thưởng phạt phân minh.

Tóm lại: Công nhiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đã và đang là nhiệm vụ, ưu tiên hàng đầu của Đảng và nhà nước. Thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị đó, công tác cán bộ có ý nghĩa quyết định, vì “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy. Quá trình xây dựng đội ngũ cán bộ trong sạch, vững mạnh, ngang tầm với đòi hỏi của nhiệm vụ cách mạng cần bắt đầu làm tốt từ việc tìm hiểu, nhận xét, đánh giá cán bộ. Vì vậy từng đơn vị, địa phương, tổ chức cần nắm vững nguyên tắc đánh giá cán bộ, thực hiện tốt các nội dung giải pháp nêu trên.

Là người công tác, sinh sống tại địa phương, để góp phần thực hiện tốt công tác đánh giá cán bộ thì, tôi nghĩ rằng trước hết mình phải tích cực hơn nữa tự tìm tòi, học hỏi nâng cao trình độ lý luận chính trị, Chủ nghãi Mác Lê Nin, Tư tưởng Hồ Chí Minh; tích cực phê bình, thường xuyên góp ý xây dựng, đánh giá cán bộ tại địa phương; đồng thời tuyên truyền cho người thân, hàng xóm láng giềng cùng nân cao nhận thức trong công tác đánh giá cán bộ, qua đó góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ địa phương đảm bảo đủ năng lực, phẩm chất lãnh đạo địa phương không ngừng phá triển.